آینه در آینه، ه. ا. سایه، محمدرضا شفیعی کدکنی

هـ . ا. سایه، شاعر نابغه روزگار ما، در گذشته به‌رسم دیگر شاعران، هر از چندی، مجموعه شعری منتشر می‌کرد. کتاب‌های کوچک و بزرگی که شعرهای وی در دوره‌های مختلف را در خود جای می‌دادند. اما از دوره‌ای، وی به پیروی از حافظ شعرهای خود را دست‌چین کرد. دست‌چین شعرهای کلاسیک را در «سیاه‌مشق» و دست‌چین شعرهای آزاد (نیمایی، سپید و…) را در «تاسیان» گردآورد. از آن پس مجموعه‌های قدیمی را دیگر بازنشر نداد و شعرهایی که در این دو کتاب جای نگرفتند از صحنه نشر کنار رفتند. گزینش شاعر بی‌شک بر اساس ارزشی است خود برای شعرهایش می‌شناسد. اما در دست داشتن مجموعه‌ای که نشان دهنده فراز و فرود کار شاعر و راهی که او پیموده تا بدینجا رسیده نیز در جای خود حلاوتی خاص دارد.

 «آینه در آینه» گزیده‌ای از شعرهای سایه است که دوست دیرینش استاد شفیعی کدکنی گردآورده است. این گزینش بنابر اظهار گردآورنده در یک شب و در حضور شاعر، اما بدون اعمال سلیقه وی، انجام شده است. گذشته از اینکه برگزیننده دوست و همراه دیرین شاعر و خود شاعر و شعرشناسی قهار است، این اثر ویژگی‌هایی دیگر نیز دارد که آن‌را پر اهمیت می‌کند.

نخست اینکه، ترتیب چینش شعرها در این کتاب بر اساس تاریخ سرودن آن‌ها است و محدوده سال‌های ۱۳۲۵ (آغاز فعالیت رسمی شاعر) تا ۱۳۶۹ (زمان انتخاب این مجموعه) را دربر می‌گیرد. این چینش تاریخی نشان می‌دهد که شاعر چه افت و خیزهایی در راه خود داشته است و چه تجربه‌هایی را از سر گذرانده است. آگاهی از این موضوع علاوه بر پژوهندگان شعر و ادبیات شاید برای علاقه‌مندان و مخاطبان شاعر نیز جذاب باشد. دوم، از مجموعه‌ها و دفترهای شعری مختلف سایه (از نخستین تا واپسین در تاریخ تنظیم این اثر) نمونه‌هایی در این کتاب هست. بنابراین، مخاطب با در دست داشتن این مجموعه می‌تواند چشم‌اندازی از مجموعه‌های شعر سایه پیش از «سیاه‌مشق» در اختیار داشته باشد. سه دیگر آنکه، از گونه‌های متنوعی که شاعر طبع خود را در آن‌ها آزموده و موضوع‌های مختلفی که در طول سالیان شاعر را به سرودن ترغیب کرده می‌توان در این اثر نشانی یافت. خلاصه، امروز که دیگر جز در کتابخانه‌های قدیمی نمی‌توان نشانی از مجموعه شعرهای قدیمی سایه سراغ گرفت، این گزیده شعرهای وی دریچه‌ای روشن برای شناخت ذهن، زبان و تجربه‌های شعری این شاعر کاربلد روزگار ما است. این اثر نخستین بار در سال ۱۳۶۹ توسط نشر چشمه منتشر و از آن زمان بارها تجدید چاپ شده است.

سایه

ثبت دیدگاه مسدود شده است.