لذت نوشتن (۵)

ماشین تحریر (بخش دوم)

در بخش گذشته با ماشین تحریر تجدید خاطره کردیم. از توانایی‌ها و مهارت‌های لازم برای استفاده از این وسیله جذاب گفتیم. در این بخش از لذت‌های و ویژگی‌های نوشتن با ماشین تحریر خواهیم گفت. نوشتن با این ماشین تحریرهای برای بعضی لذت خاصی داشت. برای بعضی نویسنده‌ها ضربه زدن روی کلیدهای ماشین تحریر نوعی تمرکز ایجاد می‌کرد و به آنان کمک می‌کرد بهتر بیاندیشند. حتی صدای بلندی که از برخورد حروف روی کاغذ و جابه‌جا شدن کاغذ برای انتقال به سطر بعد ایجاد می‌شد برای برخی خوشایند بود. ـ البته فقط برای بعضی! انوع برقی ماشین تحریرها که بعدها به بازار آمد صدای کمتری داشت و نسل بعدی، که به صفحه کلید رایانه‌ها خیلی شبیه بود، باز هم صدای کمتری داشت اما به اندازه ماشین‌های دستی لذت و خاطره در آن‌ها جای نگرفت. شاید دیلیلش آن بود که ماشین‌تحریرهای برقی عمری کوتاه داشتند. از زمانی که بازار آمدند تا زمانی که با ظهور رایانه‌ها منسوخ شدند، زمان زیادی طول نکشید. اما ماشین‌ها دستی سال‌های طولانی در میان نویسندگان رواج داشت. به‌خصوص که وابسته به برق هم نبود و همیشه کار می‌کرد. همین باعث می‌شد که حتی پس از ورود ماشین‌های برقی به بازار هنوز طرف‌داران خود را داشته باشد. انوع کوچک ماشین تحریر که معمولا در چمدان‌هایی زیبا برای راحتی حمل و نقل تعبیه می‌شد از جذابیت بیشتری برخوردار بود. نویسندگانی که برای نوشتن به حضور در مکان‌هایی خاص عادت داشتند می‌توانستند این ماشین‌ها را با خود به هر جاببرند ـ ، حتی میان جنگل. تنها مشکل اصلی سنگینی آن‌ها بود که آن نیز به دلیل استفاده از فلزات سنگین برای ساخت این نوع وسایل امری ناگزیر بود. خلاصه آنکه بخشی از تاریخ و فرهنگ نوشتن و ادبیات با این وسیله عجین شده است و نوشتن با آن می‌تواند همه لذت‌هایی که در این تاریخ و سنت ثبت شده را به نویسنده منتقل کند.

گذشته از لذت‌های نوشتن با ماشین‌تحریر، این وسیله مزایایی نیز برای نویسندگان داشت. همچنان که امروز نیز نوشتن با رایانه‌ها مزایایی نسبت به نوشتن با دست یا ماشین‌تحریر دارد. اگر نویسنده نیاز به بازنویسی نوشته خود نداشت، می‌توانست با ماشین کردن خود را از زحمت تهیه نسخه پاکنویس شده و مرتب رها سازد. غلط‌های جزئی با روش‌هایی قابل اصلاح بود و هر کسی می‌توانست به راحتی، و بدون نیاز به زحمتِ آشنا شدن با دست‌خط‌های متنوع، نسخه نهایی را بخواند و نوشته نیز از قرار گرفتن در معرض خوانش‌های نادرست و نادقیق مصون می‌ماند. از آنجا که جوهر‌های این ماشین‌ها از نوع مایع نبود، و در حقیقت موادی تقریبا جامد بود که از روی نوارهای پارچه‌ای (ریبون) به کاغذ منتقل می‌شد، در نهایت نوشته از خطر آسیب دیدن در مجاورت رطوبت و مایعات تا حدودی مصون بود. مزیت دیگر نوشتن با ماشین‌تحریرها امکان ایجاد نسخه‌های چندگانه به‌طور همزمان بود که باعث می‌شد این نوشته‌ها مانند نوشته‌های تک نسخه‌ای در معرض خطر نابودی با از دست‌ رفتن نسخه اصلی نباشند. این نسخه‌ها می‌توانست با استفاده از برگه‌های کاربن یا استفاده از فناوری چاپ استنسیل ایجاد شود. گرچه امروز با بودن رایانه‌ها این مزایا چندان اهمیتی ندارند، اما در زمان خود اهمیتی بسیار داشت. شاید یکی از دلایلی که بسیاری نویسنده‌ها از این وسیله برای نوشتن استفاده می‌کردند، بیش از هر چیز دیگر، بهره‌مندی از این مزایا بود.

امروز، در روزگار ما، ماشین کردن نوشته‌ها با ماشین تحریر دستی مزیت قابل توجهی ندارد. بیشتر به نوعی تفنن بدل شده است. حتی این وسیله خود در شمار اشیائی قرار دارد که فقط به دلیل قدیمی بودن‌شان ارزشمندند. تنها، معدود افرادی که از گذشته، از همان ۲۰ یا ۲۵ سال پیش به قبل، به نوشتن با این وسیله عادت داشته‌اند، ممکن است هنوز به طور مستمر از آن برای نوشتن استفاده کنند و از آن لذت ببرند. آنچه برای دیگران لذت بخش است تفنن با این وسیله و مرور خاطره‌ها و بخشی از فرهنگ نویسندگی است که این وسیله همراه خود دارد.

لذت نوشتن (۱)

لذت نوشتن (۲)

لذت نوشتن (۳)

لذت نوشتن (۴)

ثبت دیدگاه مسدود شده است.