در تقویم باستانی ایران، هر ماه سی روز بود و همه این روزها نامی خاص از ایزدان داشت. برای مثال روز اول هر ماه، هرمز بود، روز دوم، بهمن، و روز سوم اردی بهشت و بهمین ترتیب تا روز سی‌ام. نام نهمین روز از هر ماه، آذر است و در…
امروزه پیشرفت فناوری ها و انبوه رسانه ها سبب ثبت و ضبط و انعکاس ساده و سریع کردار و گفتار و تعاملات حاکمان و مسئولان شده است؛ در گذشته چنین نبود. بسیاری از امور و رخدادها، مسیری دراز را برای ثبت و در پی آن آگاهی دیگران پیش رو داشت….
ادبیات فارسی به نحو عام و شاخۀ ادبیات غناییِ منظوم به نحو خاص، تا پیش از دوره مدرن تقریباً از حضور نگاه‌های زنانه خالی است. این حوزه نیز همانند بسیاری دیگر از حوزه‌های تمدنی ما، مِلک طِلق مردان و جولانگاه اختصاصی آنان بوده است. این وضعیت در حیطۀ ادبیات غنایی…
در هفته‌ای که گذشت سه خبر روبه‌رویم قرار گرفت. علاوه بر اینکه هر یک از این خبرها به تنهایی مایه تأمل است و انسان را به فکر فرو می‌برد، ملاحظه مجموع آن‌ها حقیقتی را برملا می‌سازد که مایه اندوه و تأثر است. از خبر خوب شروع می‌کنم. پس از آن…
فضای کتاب، کتاب‌خوان‌ها، کتاب‌دوست‌ها، کتاب‌فروش‌ها و دیگر خویشاوندان کتاب پر شده از انبوه ملال آور جمله‌های تکراری. جمله‌ها، شعارها یا ناله‌هایی از این دست که: کتاب نمی‌خوانیم، نمی‌خریم، سرانه مطالعه اینطور است، شمارگان کتاب‌ها آنطور است، فضای مجازی جای کتاب را گرفته و … . همین جمله‌های تکراری خود نشان…
شاید این جمله‌ها را بسیار شنیده باشیم: «مردم ایران حافظه تاریخی خوبی ندارند»، «مردمی که حافظه تاریخی ندارند محکوم به تکرار تاریخ هستند» و مانند آن. آیا واقعا همین طور است؟ و اگر آری، علت آن چیست؟ آیا مشکلی ساختاری در میان است یا ریشه در فرهنگ سیاسی و اجتماعی…
احسان یارشاطر، ایران‌پژوه و استاد برجسته مطالعات ایرانی که روزگار عمر را شورمندانه و مجدانه در راه فرهنگ و تمدن ایران و زبان فارسی سپری کرد، درگذشت. یارشاطر بنیانگذار فعالیت‌هایی مهم و ماندگار در زمینه فرهنگ و تاریخ و زبان و ادب ایران بود. وی تحصیلات عالی خود را در…
استفاده از زبان داستان برای انتقال تجربه‌ها، آموزه‌های مختلف و مطالب گوناگون تاریخی و … علاوه بر جنبهٔ هنری آن، سابقه‌ای طولانی دارد. داستان‌های ایران باستان، اثری است که داستان‌های کهن ایران را از لابه‌لای متون کهن و زبان‌های باستانی ایران جسته و روایت کرده است. این داستان‌های کهن از…
ما آدم‌های معمولی زندگی‌هایی معمولی داریم. رویدادهای معمولی زندگی ما هر چقدر غیر قابل پیش‌بینی و خاص به نظر رسد باز اتفاقات معمولی زندگی‌های معمولی ماست. سه داستانک آغازین کتاب «صخره ماه» این واقعیت را به رخ ما می‌کشد. اما در داستان چهارم می‌بینیم که می‌شود راه دیگری را رفت….
محمدعلی اسلامی ندوشن، استاد نستوه فرهنگ و ادب ایران‌‌زمین، اکنون حدود نیم قرن است که با نگاهی دقیق و کاربردی مشغول پژوهش و مطالعه و تحقیق در عرصهٔ ادبیات فرهنگ ایران است. او در سال ۱۳۰۴ در ندوشن یزد به دنیا آمد. تحصیلات خود را در یزد آغاز کرد و…
