روزی مثل امروز، پتر اشتام ...
ارسطو، الفرد ادوارد تیلور ...
صخره ماه، هلن افشار ...
چگونه از تنهایی لذت ببریم، ...
چگونه برای مجله‌ها داستان ...
آشپزخانه مارگریت، مارگریت ...
«ملت عشق» در برزخ تاریخ ...
آزادی حیوانات، پیتر سینگر ...
ویرگول‌گذاری و مبانی ...
خداوندگار لحن، قائم مقام ...
>> کتاب
>> فرهنگشت
تی. اس. الیوت
پیرنگ
کلود لوی استراوس
شارل بودلر (۱۸۲۱-۱۸۶۷)
سورئالیسم
نقد ادبی
فدریکو گارسیا لورکا
>> دانشنامه
قدم نورسیده مبارک (۱)
مروری بر شماره اول مجله «رود» چیزی به پایان سال نمانده بود که شنیدیم در آستانه بهار همکار تازه‌ای از جنس کاغذی متولد خواهد شد. شب عید و در آن شلوغی روزهای پایانی، هرچند به‌سختی، نسخه‌ای از این نورسیده را یافتیم و خواندیم و لذت بردیم. دوماهنامه «رود» با تلاش…
موزه شیشه، آبگینه و سفالینه‌های ایران
موزه‌ها ممکن است خیلی جذاب و به‌یاد ماندنی باشند و بازدید از آنها انسان را متحیر کند، از طرفی می‌توانند کسل‌کننده باشند و مخاطب ترجیح دهد زودتر آن‌جا را ترک کند. همه این‌ها بستگی به روحیات بازدیدکننده و نسبت او با اشیاء و دیدنی‌های موزه دارد. موزه آبگینه و سفالینه‌های…
پیرنگ
آنچه نظم و توالی وقایع را در داستان مشخص می‌کند، پیرنگ ( plot) است. پیرنگ رشته‌ای است که وقایع داستان به واسطه آن به یگدیگر مربوط می‌شوند؛ یعنی آنچه سبب می‌شود در داستان، واقعه‌ای قبل یا بعد از واقعه دیگر رخ دهد، پیرنگ است. پیرنگ یکی از مهم‌ترین عناصر داستان…
چگونه برای مجله‌ها داستان کوتاه بنویسیم، سوفی کینگ
برخی نوشتن داستان کوتاه را تمرینی برای نوشتن داستان بلند یا رمان می‌دانند. در دوران جدید، که همه چیز مختصر شده است، این دیدگاه نیز می‌تواند محل تردید باشد. داستان کوتاه در روزگار ما مهم‌تر از آن است که بتوان نوشتن آن را تنها به‌عنوان تمرین یا به‌اصطلاح دست‌گرمی برای…
چگونه با طبیعت صمیمی شویم،تریستن گولی
تا به حال برایتان پیش آمده است که کتابی را بخوانید و پس از پایان آن احساس کنید طرز نگاهتان به اطراف کاملا عوض شده است و عادت‌های عجیب و جدیدی پیدا کرده اید ؟! کتاب چگونه با طبیعت صمیمی شویم از آن دسته کتاب‌هایی است که کمکتان می‌کند کمی…
اضطراب موقعیت، آلن دوباتن
منزلت و موقعیت ما در اجتماع، در میان اطرافیان، از آن چیزهایی است که می‌تواند مسیر زندگی ما را تحت‌الشعاع خود قرار دهد. اینکه دیگران درباه ما چه فکری می‌کنند و ما را در چه جایگاهی ملاحظه می‌کنند برای اغلب ما مهم است، نه تنها مهم بلکه گاه تعیین‌کننده و…
ادبیات فارسی در غیاب زنان
ادبیات فارسی به نحو عام و شاخۀ ادبیات غناییِ منظوم به نحو خاص، تا پیش از دوره مدرن تقریباً از حضور نگاه‌های زنانه خالی است. این حوزه نیز همانند بسیاری دیگر از حوزه‌های تمدنی ما، مِلک طِلق مردان و جولانگاه اختصاصی آنان بوده است. این وضعیت در حیطۀ ادبیات غنایی…
زنی تنها: فروغ و شعرش، مایکل هیلمن
شعر برخی شاعران با زندگی آنان چنان آمیخته است که دشوار می‌توان زندگی آنان را بی ملاحظه شعرشان و شعرشان را بی‌توجه به زندگی آنان دریافت. این آمیختگی تا حد زیادی ریشه در شخصیت، زندگی و شیوه شاعری شاعران دارد، اما علایق پژوهشگران و حساسیت‌های مخاطبان نیز در برجسته…
مرا در ساکت آیینه‌ها بنگر
درباره فروغ‌الزمان فرخزاد، هنر شاعری و سادگی زنانه در شعر او (بخش نخست) نقش زنان در تاریخ ادب و فرهنگ، پررنگ نبوده است؛ نه از آن رو که در معماری اندیشه، آگاهی، فرهنگ و هنر سهمی نداشته‌اند، بلکه به واسطه کم‌انگاشته شدن و به رسمیت شناخته نشدن توانمندی‌ها و محروم…
خداوندگار لحن، قائم مقام فراهانی
مکتوبات بزرگان هر سرزمین، ارزشمند و خواندنی است؛ به ویژه اگر مکتوب شخصیتی چون قائم مقام باشد که هم قلمی نافذ داشت و هم در شمار رجال سیاسی بود و آگاه از زوایای پنهان تاریخ. میرزا ابوالقاسم فراهانی، وزیر و منشی برجسته روزگار قاجار، تنها از رهگذر نقش سیاسی‌ای که…
ای دریغ آنکه رفت، به یاد ابوالفضل زرویی نصرآباد
ای دریغ آنکه رفت… ای دریغ ما، دریغ مهر و ماه، دوستان نیمه‌راه… ابوالفضل زرویی نصرآباد (۱۳۴۸-۱۳۹۷) از شاعران برجسته طنزپرداز کشور در نخستین روزهای آذرماه چشم فروبست. وی در تهران به دنیا آمد و تحصیلات خود را در رشته زبان و ادبیات فارسی تا مقطع کارشناسی ارشد پی گرفت….
ویرگول‌گذاری و مبانی نظری آن، رحمان افشاری
نحوه به‌کاربردن نشانه‌های سجاوندی یا نقطه‌گذاری یکی از مشکلات بزرگ در نگارش و ویرایش فارسی است. کسانی که دست به قلم می‌برند، اغلب با این مشکل مواجه می‌شوند که نتوانند تشخیص دهند در موقعیتی خاص از نوشته‌شان از چه نشانه‌ای باید استفاده کنند. این مشکل وقتی جدی‌تر بروز می‌کند که…
نقد ادبی
نقد ادبی، دانشی از دانش‌های ادبی است که در آن آثار ادبی از جنبه‌های گوناگون مورد مطالعه، نقد و بررسی قرار می‌گیرد. از ویژگی‌ها و ارزش آن آثار و احیاناً کاستی آنها، و نیز مشخصه‌های صوری و محتوایی آنها سخن گفته می‌شود. در واقع، نقد ادبی از نظر تاریخی، دانشی…
فلسفه عشق، اروینگ سینگر
عشق، ماهیت و فلسفه آن موضوعی است که اروینگ سینگر، سال‌ها پژوهش خود را صرف آن کرده است و این اثر را نه تنها چکیده مهم رویکرد خویش در این زمینه که دفاعیه‌ای از خود در مقام یک متفکر عشق معرفی کرده است. موضوع عشق و بررسی ابعاد گوناگونی از…
عکاس؛ استودیو، جان چایلد
عکاسی هنر فشردن دکمه شاتر نیست؛ به‌جز نگاه کردن درون قاب و انتخاب ترکیب مناسب خیلی چیزهای دیگر هست که عکاس باید درباره آنها تصمیم‌های درست بگیرد تا بتواند یک عکس خوب را ثبت کند. اگر عکس در نور طبیعی ثبت شود، عکاس تنها با تنظیم‌های دوربین و لنز سروکار…
اعترافات یک کتاب‌خوان معمولی، آنه فیدمن
اهل کتاب‌ها دنیای خاصی دارند، مثل ماشین‌بازها، موتوربازها، کلسکسیونرهای تمبر و سکه، سیاست‌بازها و دیگر… بازها. این دنیاها خصوصی هستند. نه به آن معنا که کسی را بدانجا راه نمی‌دهند، به آن معنا که دیگران، که بیرون از آن دنیا هستند، حال و هوای اهالی آن دنیا را درک نمی‌کنند….
مرثیه‌ای برای یک فرهنگ
در هفته‌ای که گذشت سه خبر روبه‌رویم قرار گرفت. علاوه بر اینکه هر یک از این خبرها به تنهایی مایه تأمل است و انسان را به فکر فرو می‌برد، ملاحظه مجموع آنها حقیقتی را برملا می‌سازد که مایه اندوه و تأثر است. از خبر خوب شروع می‌کنم. پس از آن…
آغاز به‌کار رسمی «رافکا»
سرانجام پس از چند ماه فعالیت آزمایشی، تارنمای «رافکا» در روز پنجشنبه ۲۴ آبان‌ماه ۱۳۹۷ فعالیت رسمی خود را آغاز کرد. به همین مناسبت «بیانیه گشایش رفکا» از سوی تحریریه منتشر شد. در بخشی از این بیانیه آمده است: ما در اینجا، در «رافکا»، تلاش می‌کنیم اطرافمان را خوب نگاه…
بیانیه گشایش «رافکا»
فضای کتاب، کتاب‌خوان‌ها، کتاب‌دوست‌ها، کتاب‌فروش‌ها و دیگر خویشاوندان کتاب پر شده از انبوه ملال آور جمله‌های تکراری. جمله‌ها، شعارها یا ناله‌هایی از این دست که: کتاب نمی‌خوانیم، نمی‌خریم، سرانه مطالعه اینطور است، شمارگان کتاب‌ها آنطور است، فضای مجازی جای کتاب را گرفته و … . همین جمله‌های تکراری خود نشان…
اگر مردم کشور تو نیز سالی یک کتاب بخوانند!
زندگی هنرمندان، دانشمندان، فرزانگان و انسان‌های معمولی اما اثرگذار و نیک، هرگز از کتاب خالی نبوده است. در جوامع پیشرفته، کتاب خواندن مهم و در شمار عادت‌های هر روزه است. در خاطرات دانشجویی افغان که در دوره دانشجویی در یکی از کشورهای پیشرفته اروپایی تحصیل می‌کرد، آمده بود که وی…
اگر مردم کشور تو نیز سالی یک کتاب بخوانند!
زندگی هنرمندان، دانشمندان، فرزانگان و انسان‌های معمولی اما اثرگذار و نیک، هرگز از کتاب خالی نبوده است. در جوامع پیشرفته، کتاب خواندن مهم و در شمار عادت‌های هر روزه است. در خاطرات دانشجویی افغان که در دوره دانشجویی در یکی از کشورهای پیشرفته اروپایی تحصیل می‌کرد، آمده بود که وی روزی در گفتگویی دوستانه ...
ماجرای من و حافظ (بخش نخست)
۱. وقتی برای نخستین بار با حافظ جدی مواجه شدم، آنطور که روزهای پی در پی بخوانم و تکرار کنم، سالش یادم نیست، ولی روزی بود که از میان کتاب‌هایی که به امانت در کتابخانه پدرم بود کتاب نسبتا قطوری در قطع پالتویی دیدم که روی جلد آن به خط شکسته نستعلیق و خیلی بزرگ نوشته بود حافظ. آن کتاب دیوان حافظ نبود، ...
کتاب فروشی خوب چطور جایی است؟ (۱)
بخش اول: کتاب‌فروشی خوب چه کتاب‌هایی دارد؟
بعضی کتاب‌فروشی‌ها تخصصی هستند. برای مثال فقط کتاب‌های مربوط به معماری، پزشکی یا تاریخ را می‌فروشند. بعضی‌ها هم کتاب‌فروشی‌های عمومی هستند. برخی کتاب‌فروشی‌ها نیز کوچک و محله‌ای هستند که اغلب در کنار کتاب لوازم تحریر هم دارند. نوع آخر بر خلاف دو نوع نخست موضوع ...
درباب حافظه تاریخی، که ایرانیان ندارند!
شاید این جمله‌ها را بسیار شنیده باشیم: «مردم ایران حافظه تاریخی خوبی ندارند»، «مردمی که حافظه تاریخی ندارند محکوم به تکرار تاریخ هستند» و مانند آن. آیا واقعا همین طور است؟ و اگر آری، علت آن چیست؟ آیا مشکلی ساختاری در میان است یا ریشه در فرهنگ سیاسی و اجتماعی ما ایرانیان دارد؟
به نظر می‌رسد اینکه ایرانیان ...
لذت نوشتن (۴)
ماشین تحریر (بخش نخست)
پیش‌تر درباره خودنویس نوشتیم و کاغذ. این بار از ماشین تحریر خواهیم گفت. نسل جدید، شاید، زمانی را که رایانه‌ها نبودند به یاد نداشته باشند. ولی در سال‌های نه چندان دور مثلا از ۲۰ یا ۲۵ سال پیش به قبل ماشین تحریر وسیله‌ای مهم در صنف و صنعت نوشتن بود. توانایی ماشین‌نویسی مهارتی کاربردی ...
«ملت عشق» در برزخ تاریخ و تخیّل
رمان «ملت عشق» نوشتۀ الیف شافاک یا الیف شَفَق (Elif Şafak) نویسندۀ فرانسوی تُرک‌تبار، مدتی است که در ایران و برخی دیگر از کشورها به ویژه موطن اصلی خانوادۀ شافاک؛ یعنی ترکیه، به رمانی جذاب و پرفروش بدل شده است. تنها یکی از ترجمه‌های این رمان در ایران برای مدت دو سال، چهل بار تجدید چاپ شده است. نگاهی گذرا ...
ادبیات فارسی در غیاب زنان
ادبیات فارسی به نحو عام و شاخۀ ادبیات غناییِ منظوم به نحو خاص، تا پیش از دوره مدرن تقریباً از حضور نگاه‌های زنانه خالی است. این حوزه نیز همانند بسیاری دیگر از حوزه‌های تمدنی ما، مِلک طِلق مردان و جولانگاه اختصاصی آنان بوده است. این وضعیت در حیطۀ ادبیات غنایی که عرصۀ بیان عواطف و احساسات است، بسیار قابل ...
آغاز به‌کار رسمی «رافکا»
سرانجام پس از چند ماه فعالیت آزمایشی، تارنمای «رافکا» در روز پنجشنبه ۲۴ آبان‌ماه ۱۳۹۷ فعالیت رسمی خود را آغاز کرد. به همین مناسبت «بیانیه گشایش رفکا» از سوی تحریریه منتشر شد. در بخشی از این بیانیه آمده است:
ما در اینجا، در «رافکا»، تلاش می‌کنیم اطرافمان را خوب نگاه کنیم و راه‌هایی را، هر چند باریک، ...
